İstanbul Tasarım Bienali

Tasarımın üretime, ekonomik kalkınmaya, toplumsal gelişime, kültürel etkileşime ve bireylerin yaşam kalitesine olumlu etkisini vurgulamayı hedefleyen İstanbul Tasarım Bienali, kentsel tasarım (şehir ve bölge planlama), mimarlık, iç mimarlık, endüstriyel tasarım, grafik tasarım, moda ve tekstil tasarımı ve yeni medya tasarımı gibi başlıca tasarım mesleklerini ve bu mesleklerle ilişkili tüm yaratıcı alanları kapsamaktadır. Bu alanların tümüne ait üretimleri, yenilikçi fikirleri ve söylemleri ortaya koymayı ve toplumsal anlamda bir etkileşim sağlamayı hedeflemektedir.

Türkiye’de ekonomik ve endüstriyel kalkınmanın ivme kazanmasıyla birlikte yaratıcılık ve yenilikçiliğin önemi de artmaktadır. Günden güne gelişen potansiyeli ve çokkültürlü yapısıyla İstanbul, yaratıcı endüstrilerin yerel merkezi konumundadır ve global bir merkez olma yönünde hızla ilerlemektedir. İstanbul ve çevresindeki coğrafyadan doğan farklı bakış açılarının küresel çerçevede oluşmuş tasarım söylemlerini zenginleştireceği inancıyla yola çıkan İstanbul Tasarım Bienali, İstanbul’un son dönemde hareketlenen yenilikçi ve yaratıcı çalışmalara katılımını amaçlamaktadır.

İstanbul Tasarım Bienali, öncelikli olarak kamuoyunda “tasarım” farkındalığını artırmayı, ülke için tasarım ve yenilikçilik politikalarının oluşumuna katkı sağlayacak bir platform oluşturmayı, ulusal ve uluslararası ölçekte bir tasarım arşivinin ve kaynakçasının oluşturulmasına katkıda bulunmayı, global tasarım problemlerini ele alarak sergilerinde bunlar için geliştirilen farklı çözümleri sunmayı ve bu bölgenin yaratıcı potansiyelini ortaya koymayı hedeflemektedir.

İstanbul Tasarım Bienali, hem yurtdışından hem de Türkiye’den önemli örnekler sunarak tasarım kavramını sorgulamayı, bu alandaki farklı eğilimleri, akımları ve yenilikçi düşünceleri tanıtmayı ve İstanbullu izleyicilere aktarmayı amaçlar. Bienal, sadece çeşitli etkinliklerin bir araya geldiği, iki ay süreli bir etkinlik olarak düşünülmemiş, yıl boyunca gerçekleştirdiği faaliyetleri ile alışkanlık yaratacak, uzun vadede toplumsal ve kültürel alanda gelişmeler sağlayacak bir yapıya sahip olacak şekilde oluşturulmuştur.

Küratörler

Mimarlık tarihçisi ve teorisyen Beatriz Colomina, Princeton Üniversitesi’nde Mimari Profesörü ve Medya ve Modernite Programı’nın Kurucu Direktörü’dür. Kitapları arasında Mimari Manifesto: Mies’in Hayaleti (Sternberg Press, 2014), Klipsle/Bas/Katla: Küçük Dergilerin Radikal Mimarisi 196X-197X (2010), Ev Hayatı Savaş Halinde (2007), Mahremiyet ve Kamusallık: Kitle İletişim Aracı Olarak Modern Mimari (1994/ Metis Yayıncılık, 2011) ile Cinsellik ve Mekan (1992) sayılabilir. Küratörlüğünü yaptığı Klipsle/Bas/Katla: Küçük Dergilerin Radikal Mimarisi 196X-197X sergisi 2006’da New York’taki Storefront for Art and Architecture’da açıldı ve o günden bu yana Documenta 12, Londra Mimari Derneği ve Montreal’deki Kanada Mimari Merkezi dâhil, dünya çapında 12 şehirde sergilendi. Küratörlüğünü üstlendiği diğer sergiler, Playboy Mimarisi, 1953-79 NAi Maastricht’te 2012 yılında açıldıktan sonra 2014’te de Frankfurt’taki Mimarlık Müzesi’nde sergilendi; Radikal Pedagojiler ise 2013 Lizbon Trienali, 2014 Venedik Bienali ve 2015 Varşova Under Construction Festivali’nde yer aldı. Madrid doğumlu Beatriz Colomina, New York’ta yaşıyor.

Yeni Zelanda asıllı olup New York’ta yaşayan mimari teorisyen, eleştirmen ve tarihçi Mark Wigley, Columbia Üniversitesi Mimari, Planlama ve Koruma Yüksekokulu Profesörü ve Onursal Dekanı’dır. Yapıbozum Mimarisi: Derrida’nın Uğrak Yeri (1995), Beyaz Duvarlar, Tasarımcı Giysileri: Modern Mimarlığı Biçimlendirmek (1995) ve Constant’ın Yeni Babil’i: Arzunun Hiper-Mimarisi (1998) kitaplarını yazan Wigley, Aktivist Çizim: Constant’ın Yeni Babil’inden Öteye Sitüasyonist Mimarilerin İzinde (2001) kitabının da Catherine de Zegher ile birlikte eş-editörlüğünü üstlendi. Ayrıca, Volume dergisinin kurucuları arasında yer aldı. New York’taki MoMA ve Drawing Center, Rotterdam’daki Witte de With ve Montreal’deki CCA’da çeşitli sergilerin küratörlüğünü yaptı. Mark Wigley’in Buckminster Fuller AŞ: Radyo Çağında Mimari (Lars Muller, 2015) başlıklı yeni kitabı ise yakında piyasaya çıkacaktır.

Grafik Tasarım

Pemra Ataç Açıktan Eskişehir’de doğdu. Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Grafik Bölümü’nü tamamladı. Y&R/Reklamevi, Rainey Kelly Campbell Roalfe / Y&R Londra ve Alametifarika’da sanat yönetmeni olarak, ardından TBWA\Istanbul’da kreatif direktör olarak çalıştı. İki kere “Eczacıbaşı Vakfı, Yılın Genç Grafik Tasarımcısı” seçildi. 2008’de kendi tasarım ajansı Daniska’yı kurdu. Ayrıca 2013’ten beri Rabarba’da yönetici kreatif direktörlük yapıyor. İşleri ile Grafikerler Meslek Kuruluşu sergilerinde ve Kristal Elma’da onlarca ödül aldı. Advertising Age’in tüm dünyada düzenlediği ‘Women To Watch’ tarafından 2014’te Türkiye’nin fark yaratan 15 kadınından biri seçildi. Marka ismi, marka stratejisi, amblem, logo, afiş, ambalaj, kitap tasarımı, basın ilanı, reklam filmi ve interaktif gibi farklı alanlarda çalışmalar yapıyor.

Yetkin Başarır, İstanbul’da yaşayan ve çalışmalarına devam eden çok yönlü bir tasarımcıdır. Başarır ayrıca, I-AM tasarım ajansının da kreatif direktörlüğünü yürütmektedir. 2011 yılında TÜSİAD Logo Tasarım Yarışması’nı kazanmış, 2004 yılında Grafik Ürünler Sergisi’nin jüri üyeliğini üstlenmiştir. Başarır’a ait fotoğraflar Edisyon, İstanbul (2010), … için Sanat, Platform Garanti Güncel Sanat Merkezi, İstanbul (2005) ve Berlin ve Stuttgart’taki IFA Galerileri’nde (2004) sergilenmiştir. Tasarladığı sayısız kitap ve sergi katalogları dışında işlerinden bazıları şunlardır: İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti kurumsal kimlik tasarımı, İstanbul kent kimliği sistemi için Kent yazı karakteri (2006). Başarır, son dönemde Halil Altındere ve Süreyyya Evren tarafından kaleme alınan “Contemporary Art in Turkey 1986-2006” adlı kitapta işleri yer almıştır. Tüm bunların yanında, Pakt Tasarım ve Danışmanlık Şirketi, bağımsız sanatçılara ait bir galeri olan Edisyon gibi farklı inisiyatiflerin kurucu ortağıdır.

Özge Güven, Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi, Resim Bölümü ardından Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Grafik Tasarım Bölümü’nü bitirmiş ve aynı bölümde yüksek lisansa devam etmiştir. Erasmus Placement programı aracılığıyla Ontwerpwerk Multidisciplinary Design/Grafik departmanında yer almıştır. Emre Senan Tasarım ve Danışmanlık’ta uzun bir süre Emre Senan ile birlikte ofisin kendi müşterileri ve Yahşibey Tasarım Çalışmaları için çalışmış, bunun yanı sıra kendi müşterilerine de freelancer olarak, zaman zaman farklı tasarımcılarla işbirliği halinde hizmet vermiştir. İletişim Yayınları bünyesinde, yayınevinin kurumsal kimliğini, fuar iletişimlerini ve bazı kitap kapaklarını tasarlamıştır. Serdar Benli Tasarım Ofisi ve MAT Design’da daha sonra Lava Design Amsterdam’da çalışmıştır. Şu anda TBWA\İstanbul’da sanat yönetmenidir. İşleri, Grafikerler Meslek Kuruluşu ödülleri, European Design Awards, Kristal Elma, Kırmızı Basında En İyiler, MediaCat Felis, EPICA gibi yarışmalarda ödüllendirilmiş, Cannes Lions International Festival of Creativity kısa listesinde yer almıştır.

Okay Karadayılar 1983 yılında Bursa’da doğdu. İstanbul Bilgi Üniversitesi Görsel İletişim Tasarımı Bölümü’nü bitirdi. Kamusal mekanda tasarım üzerine bir düşünce platformu olan İmkanmekan’ın; bağımsız sanatçı kitabı yayıncıları kolektifi Bandrolsüz’ün ve her yıl gerçekleşen kitap tasarımı etkinliği Book Lab’in kurucularındandır. 2004 yılından beri bağımsız olarak, çoğunlukla kültür ve sanat mecralarında çalışmakta ve iletişimin her dalında samimiyete önem vermektedir.

Sarp Sözdinler, 1989 yılında İzmir’de doğdu. Bahçeşehir Üniversitesi’nde Bilgisayar Mühendisliği okuduktan sonra, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi ve Uygulamalı Sanatlar Üniversitesi, Viyana’da grafik tasarım eğitimi aldı. Ardından Belçika’da Base Design ve İtalya’da VtwoB tasarım stüdyolarında; de Singel, Xavier Hufkens Gallery, The Olympic Museum gibi kurumlara çalışarak stajını tamamladı. Türkiye’ye döndükten sonraki 2 yıllık süreçte çeşitli periyotlar halinde Bülent Erkmen, Mehmet Ali Türkmen, Haluk Tuncay, Pemra Ataç Açıktan gibi tasarımcılarla beraber çalıştıktan sonra, 2014 yılının Mayıs ayında tek kişilik tasarım atölyesi Studio Sarp Sozdinler’i kurdu ve Mamut Art Project, İstanbul Modern, SALT, Borusan Music Centre, Art International, Contemporary Istanbul, Pozitif Live, SAHA ve Semih Kaplanoğlu’nun da aralarında bulunduğu çoğunlukla kültürel sektörden oluşan bir müşteri seçkisine çalışmalar üretti. 2016 yılında Sagmeister&Walsh tasarım stüdyosunda çalışmak için New York’a gidiyor.

Sergi Tasarımı

Andrés Jaque / Office for Political Innovation, mimarlığın toplumların evrilmesine etkisini tasarım ve politika arakesitinde araştıran, New York ve Madrid merkezli bir mimari tasarım ofisidir. Ofis, ‘COSMO, MoMA PS1’, ‘Plasencia Clergy House’, ‘House in Never Never Land’, ‘IKEA Disobedients’, ‘TUPPER HOME’, ‘Mies as Renedered Society’ ve ‘ESCARAVOX’ gibi projeleri hayata geçirmiştir. MoMA’nın koleksiyonuna giren Office for Political Innovation’ın işleri, ayrıca Viyana’daki MAK, Tel Aviv Sanat Müzesi ve Londra Tasarım Müzesi’nde sergilenmiştir. Andrés Jaque (mimar, ETSAM, 1997; Heinrich Tessenow Stipendiat, 1998-99), Columbia Üniversitesi GSAPP’ta İleri Mimari Tasarım Bölümü’nde eğitim vermekte ve Princeton Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’nde misafir öğretim görevlisi olarak çalışmaktadır. Çalışmaları, A+U, Domus, El Croquis, The New York Times, The Wall Street Journal, Vogue, Volume ve Wired gibi farklı platformlarda yayımlanmıştır.

Küratör Asistanı

Evangelos Kotsioris, mimarlığın bilim, teknoloji ve medya ile olan kesişim düzlemini araştırmalarının merkezine alan bir mimar ve mimarlık tarihçisi. Kotsioris, Princeton Üniversitesi, Mimarlık Tarihi ve Kuramı Programı’nda doktora eğitimine devam ediyor. 2009 yılında en yüksek dereceyle mezun olduğu Selanik Aristotle Üniversitesi Mimarlık Okulu’nun ardından 2011 yılında Harvard Graduate School of Design’da yüksek lisans eğitimini tamamladı. 2007-08 yıllarında Rotterdam’da OMA-AMO’da profesyonel deneyim kazanan Kotsioris, Princeton Üniversitesi Mimarlık Okulu, A&a, Harvard GSD, Boston Mimarlık Okulu ve The Cooper Union’da dersler verdi. 2014 yılında Venedik Bienali 14. Uluslararası Mimarlık Sergisi kapsamında Mansiyon Ödülü kazanan Radical Pedagogies adlı araştırma projesinin eş-küratörlüğünü üstlendi. Kotsioris’in, The Architectural Review, New Geographies, Volume, Conditions, On Site ve Pidgin gibi pek çok platformda yazıları yayımlandı. Venedik Bienali (2006), Dünya Mimarlık Trienali (2009), 6. Genç Yunan Mimarlar Bienali (2010) ve GREAT 2013 gibi sergilerde ve GSD Platform, Conditions, Frame ve Mark gibi yayınlarda tasarımlarıyla dikkat çekti.

Sosyal Medya İçerik Danışmanı

Iván López Munuera, Princeton Üniversitesi, Mimarlık Tarihi ve Kuramı Programı’nda doktora çalışmasını sürdüren bir güncel sanat / mimarlık eleştirmeni ve küratörü. Araştırmalarında güncel sanat yazımını sosyal bilimler ve kitlesel medya çalışmalarının eleştirel bağlamında inceliyor. Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofía, ACAX, Ludwig Museum, CA2M, Matadero Madrid, ARCO, MAPFRE Foundation, Comunidad de Madrid, Fundació Suñol, Centro Andaluz de Arte Contemporáneo ve Instituto Complutense de Ciencias Musicales gibi pek çok kurumda çeşitli küratörlük görevleri üstlendi. The Dark Side Of The Party, Festival SOS4.8, 2015; Fan Riots, Festival SOS4.8, 2014; Pop Politics: Activisms at 33 Revolutions, CA2M, 2012-13; El Ranchito, Matadero, 2010-12; Circuitos MMX, Comunidad de Madrid, 2010; Los Esquizos de Madrid, MNCARS, 2009; Fundació Suñol, 2009 ve CAAC, 2010, Iván López Munuera’nın küratörlüğünü yaptığı sergiler arasında sayılabilir.

İKSV Hakkında

İstanbul Tasarım Bienali, İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenleniyor.

İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV)

İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) 1973 yılında kuruldu. Kâr amacı gütmeyen ve kamu yararına çalışan bir kültür kurumu olan İKSV’nin temel amaçları, İstanbul’u dünya kültür-sanat başkentleri arasında ön sıralara taşımak, kültür ve sanat yoluyla ulusal ve evrensel, geleneksel ve çağdaş değerler arasında sürekli ve kalıcı bir etkileşim sağlamak ve kültür politikalarının oluşturulmasında etkin rol oynamak.

İKSV, 70’li yıllarda, bir buçuk aya yayılan ve programında farklı disiplinlerden kültür-sanat etkinlikleri sunan tek bir İstanbul Festivali düzenliyordu. Zaman içinde farklı sanat disiplinlerine ait etkinlikler gelişerek ayrı festivaller ve bienaller olarak yapılandılar. İKSV bugün İstanbul Müzik, Film, Tiyatro ve Caz Festivalleri, İstanbul Bienali, İstanbul Tasarım Bienali, Leyla Gencer Şan Yarışması ve Filmekimi’nin yanı sıra yıl boyunca özel etkinlikler düzenliyor ve Nejat Eczacıbaşı Binası’nda yer alan Salon ile etkinliklere ev sahipliği yapıyor. Venedik Bienali’ndeki Türkiye Pavyonu’nun organizasyonunu ve Fransa’daki Cité International des Arts sanatçı atölyesindeki bir misafir sanatçı programının koordinasyonunu da üstlenen İKSV ayrıca kültür politikalarının geliştirilmesine katkıda bulunmak amacıyla araştırmalar yürütüyor ve raporlar hazırlıyor.

www.iksv.org