Hafıza Sarayları: Başka Bir Kent Rehberi

İstanbul Kültür Üniversitesi Ataköy Yerleşkesi
İstanbul Kültür Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü

Hafıza sarayı ya da mnemonics, bir hatırlama ve bilgi sınıflandırma tekniği olarak Antikite’de ve Ortaçağ’da sıklıkla kullanılıyordu. Bu teknikle, fiziksel mekanlara yerleştirilen kavramlar (imge, yazı, sembol ya da eşya olarak), birbirleriyle ilişkilendirilip hatırlanabiliyordu. Kent, hafıza sarayı görevini asla yitirmedi. Devletin iktidarı, dinin kutsallığı ve sermayenin gücü gündelik yaşamda karşılaştığımız yapılarla sürekli olarak yeniden üretiliyor ve normalleştiriliyor. Gördüğümüz imajlar yan yana gelerek bütün bir hikaye oluşturuyor. Bunları görüyoruz, bunlar var ve kendiliğinden oluyor: Demek ki bunlar gerçek ve dünya bu şekilde işliyor !

Oysa ki Ulus Baker’e göre “gerçek elde edilmiş, el altında bir şey değil, üretilmekte olan bir şeydir” ve Lefebvre’e göre de her mekan üretilmiş bir mekandır. Tarihsel bağlamında, mekan kendini üreten güç ilişkilerine göre meydana gelmiştir ve farklı bir bağlamda karşımıza farklı bir mekan çıkacaktır. Bu bağlamda bu çalışmada İstanbul için, belediye dergilerinde, turist haritalarında, metrobüs ekranlarında ve gazete manşetlerinde sunulanın dışında kalan “başka bir kent rehberi”nin nasıl oluşturulabileceği araştırıldı.